Διαδρομές στο προϊστορικό Αιγαίο

Σύνθεση δύο ειδωλίων, ενός κυκλαδικού τύπου (αριστερά) και ενός κυκλαδικού (δεξιά), 

από το νεκροταφείο της Κουμάσας

Τα κυκλαδικά ειδώλια ως ερμηνευτικό κλειδί για τις παλίμψηστες* σχέσεις στην αρχαιότητα, στο διεθνές συνέδριο που διοργανώνει στην Αθήνα το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.....

Κυκλαδικά και κυκλαδίζοντα ειδώλια φέρνουν διαρκώς στο φως ανασκαφές σε αρχαίες νεκροπόλεις στο Φουρνί, στην Κουμάσα, στη Λεβήνα, στην Ελεύθερνα και σε πολλά άλλα μέρη της Κρήτης. 

Τι δηλώνει η παρουσία τους εκεί; 

Ταξίδια και σχέσεις εμπορίου, ανταλλαγές και επιδράσεις ή εγκατάσταση και ώσμωση πολιτισμών; 

Τα περισσότερα από ενενήντα τέτοια ειδώλια που έχουν βρεθεί στην Κρήτη θα παρουσιάσουν και θα επιχειρήσουν να ερμηνεύσουν οι διακεκριμένοι έλληνες και ξένοι αρχαιολόγοι που θα συμμετάσχουν στο διεθνές συνέδριο «Κυκλαδικά στην Κρήτη», το οποίο θα διεξαχθεί στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης την Πέμπτη 1 και την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου.

Με την επέτειο των τριάντα χρόνων από την ίδρυσή του να πλησιάζει σε λίγους μήνες, το Μουσείο «επιστρέφει στις πηγές του, στον κυκλαδικό πολιτισμό, συγκεντρώνοντας στην Αθήνα τη διεθνή επιστημονική κοινότητα για να συζητήσει για τα κυκλαδικά έξω από τις Κυκλάδες και για να διερευνήσει τη θέση και τον ρόλο των Κυκλάδων ως κέντρου στο Αιγαίο όπου διασταυρώνονται δρόμοι που ξεκινούν από τον Βορρά και τη Μαύρη Θάλασσα, από τη Μικρά Ασία και τη μητροπολιτική Ελλάδα και κατεβαίνουν προς τον Νότο» εξήγησε μιλώντας στο «Βήμα» ο διευθυντής του Μουσείου Νίκος Σταμπολίδης. 

Αξονας στη συζήτηση επιλέχθηκε να είναι «η σχέση των Κυκλάδων με τον πολιτισμό που ακολουθεί και μεσουρανεί μετά την πτώση του πρωτοκυκλαδικού πολιτισμού, τον μινωικό».

Ενενήντα ένα κυκλαδικά και κυκλαδικού τύπου ειδώλια έχουν αποκαλυφθεί σε ανασκαφές στην Κρήτη, «τεράστιος αριθμός - αν αναλογιστεί κανείς ότι το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης κατέχει συνολικά τριακόσια αντικείμενα κυκλαδικής τέχνης από όλες τις Κυκλάδες -, ο οποίος κάτι δηλώνει», τονίζει ο κ. Σταμπολίδης.

Τι γυρεύει ένα κυκλαδικό ειδώλιο σε μινωικό τάφο στην Κρήτη αλλά και σε νεκροπόλεις μεταγενέστερων εποχών;  

«Είναι ένα κειμήλιο που συνοδεύει τον νεκρό, είναι κάτι που αρέσει στους ντόπιους, είναι η ταυτότητά τους, οι προγονοί τους, η καταγωγή τους;» θέτει τα ερωτήματα η δρ Προϊστορικής Αρχαιολογίας Πέγκυ Σωτηρακοπούλου, συνδιοργανώτρια με τον καθηγητή Νίκο Σταμπολίδη του συνεδρίου. 

Ελλείψει γραπτών πηγών, οι προϊστορικοί αρχαιολόγοι θέτουν ερωτήσεις στα αντικείμενα ζητώντας να τους αποκαλύψουν την ιστορία τους.  

«Βρίσκουμε τα ειδώλια ολόκληρα και πολλές φορές σπασμένα, από σκόπιμο κατακερματισμό στο πλαίσιο τελετής ταφής όπως συνηθιζόταν στις Κυκλάδες. Φαίνεται επομένως ότι τα αντικείμενα μεταφέρουν και το πολιτισμικό μήνυμα, την ιδεολογία που τους είχε αποδοθεί» εκτιμά η κυρία Σωτηρακοπούλου.

Τα αντικείμενα θα εξεταστούν μέσα στο ανασκαφικό τους περιβάλλον - που προσδιορίζει με ακρίβεια τη χρονολόγησή τους -, με στόχο την ερμηνεία και την κατανόηση των σχέσεων μεταξύ των δύο περιοχών. 

«Εκτός από τα εισηγμένα ειδώλια, βρίσκουμε, λόγου χάριν στην Αγία Φωτιά και αλλού, και πρώτες ύλες, πράγμα που δηλώνει ότι κυκλαδικού τύπου ειδώλια κατασκευάζονταν στην Κρήτη από κάποιους που γνώριζαν καλά την τέχνη της κατασκευής τους. Είχαν εγκαταστήσει κυκλαδίτες τεχνίτες εργαστήρια στην Κρήτη;». 

Τα ερωτήματα εμβαθύνονται. «Η διείσδυση στο νησί υπάρχει, φαίνεται μέσα από τις αρχαιολογικές έρευνες» υπογραμμίζει η κυρία Σωτηρακοπούλου. 

Η επιστημονική συζήτηση και η αντιπαράθεση γύρω από τα ζητήματα αυτά είναι έντονη και σκοπός του συνεδρίου είναι ακριβώς να προαχθεί ο επιστημονικός διάλογος.

Στις εργασίες του θα συμμετάσχουν έλληνες και ξένοι αρχαιολόγοι, μεταξύ των οποίων και «οι δάσκαλοί μας», όπως σημειώνει η κυρία Σωτηρακοπούλου: οι Βρετανοί Κόλιν Ρένφριου από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και Πίτερ Γουόρεν από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και ο Αμερικανός Φίλιπ Μπέτανκουρ από το Πανεπιστήμιο Τεμπλ των ΗΠΑ.

πότε & πού:

Το διεθνές συνέδριο «Κυκλαδικά στην Κρήτη» θα διεξαχθεί στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα (Νεοφύτου Δούκα 4) την Πέμπτη 1 και την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου, από τις 9.30 π.μ. ως τις 7.30 μ.μ. Αναλυτικό πρόγραμμα: www.cycladic.gr

*Με τον όρο παλίμψηστο περιγράφονται αρχαία κείμενα σε πάπυρους και περγαμηνές ή ζωγραφικοί πίνακες που επικαλύφθηκαν με άλλο κείμενο ή εικόνα σε μεταγενέστερη εποχή για να χρησιμοποιηθούν ξανά ως βάση για τη δημιουργία νεότερων έργων. Η σύγχρονη τεχνολογία μας δίνει πλέον τη δυνατότητα, μέσω των ακτίνων Χ και της φωτογράφησης σε διάφορα μήκη κύματος φωτός, να διαβάζουμε το αρχικό κείμενο που υπήρχε στον πάπυρο.

Πηγή:tovima.gr

NewsRoom mykonostickerΠηγή :